Vijf vragen aan Brabantse Nieuwe: Pjotr van Leeuwen

Wanneer en waarom besloot je kunst te gaan maken?  

"Een vraag waar ik geen precies antwoord op heb. Ik heb kunst in mijn leven op verschillende manieren begrepen en bedreven. Ben altijd een kind geweest waarvan mensen zeiden 'die moet met zijn handen werken'. Later verbouwde ik mijn studentenkamer met hout en toen ik ging samenwonen maakte ik daar weer kruizen en nieuwe objecten van. Dat vormde de basis voor mijn portfolio voor de kunstacademie. Ik werd echter nog niet meteen aangenomen. Wel kreeg ik de kans om een oriëntatiejaar te volgen. Dat werd mijn eerste echte introductie met kunst, zo'n 30 zaterdagen in Breda."

"Tegen het einde van mijn studie worstelde ik met het idee van het kunstenaar-zijn. Waarom maak ik kunst? Dit veranderde met de komst van ons eerste kind tijdens mijn afstudeerjaar. 'Kunst maken' nam een vlucht. Er was een échte voedingsbodem om uit te putten, ik had dingen te vertellen en kon dingen zien ontstaan en benoemen. Wat voor mij steeds komt bovendrijven is dat ik heel graag wil maken, maar mezelf ook wil bewijzen. Als ik terugkijk op die tijd, zie ik iemand die vastberaden wil laten zien dat hij niet dom is, maar ook niet altijd weet hoe hij dat moet laten zien."

Hoe omschrijf jij je inspiraties?

"Ik wil dingen begrijpen, zonder ze volledig te doorgronden. Voelen dat iets klopt, zonder exact te weten wat er klopt. Soms voel je dat iets werkt, zonder te weten waar dat precies door komt. Dat houdt mij al een tijd bezig. Telkens als ik iets zie wat me zo'n gevoel geeft, wil ik dat vastleggen."

"Een duidelijk voorbeeld hiervan is poëzie. Dat is voor mij een samenkomst van woorden die niet meteen iets duiden maar zo'n samenstelling hebben, die ik schijn te begrijpen. Ik voel me dan direct aangetrokken tot wat er geschreven staat, zonder de behoefte te hebben het helemaal te willen doorgronden."

Hoe vertaalt dit zich naar je werk?

"Dit klinkt heel theoretisch... maar in de meeste van de werken die ik de afgelopen twee jaar heb gemaakt zoek ik naar een samenstelling die overeenkomt met het toevallige in elkaar schuiven van het bestaan. Hiermee bedoel ik de pareltjes die uit de onhandigheid van het bestaan ontstaan. De misinterpretaties, missmatches, versprekingen en samenklonteringen die alleen maar bestaan omdat ze elkaar toevallig tegenkomen en met elkaar botsen."

"Soms stapelen een aantal dingen zich gewoon op en klopt die samenstelling. Het is niet zo dat ik in mijn dagelijks leven op zoek ga naar momenten en ze dan vereeuwig op het doek. Door tegelijkertijd materiaal te verzamelen dat mij aantrekt, tekst en oneliners te schrijven en composities te maken, schuift dit allemaal in elkaar. Soms al op het moment dat ik iets schrijf of opraap, soms moeten ze gewoon letterlijk in dezelfde hoek liggen, voordat ik een interessant verband zie ontstaan."

Hoe ziet een dag op je atelier eruit?

"Ik werk nooit aan één werk, of zelfs discipline, tegelijk. Er is een plek waar ik teken, een andere waar ik assemblages en collages maak. Teksten komen vaak spontaan en die schrijf of plak ik er op de muur bij. Ik werk meestal in reeksen, die eerst kaal aan de muur hangen. Ze komen niet allemaal elke dag aan de beurt, maar door deze aanpak vergroot ik de kans dat ze op in elkaar inhaken. Dan ontstaat het geheel."

"Ik ben graag op mijn atelier, ik maak er veel en het is mijn uitvalsbasis voor de dag. Het is op steenworp afstand van mijn huis, grenzend aan een klein stuk natuur. Als ik mijn dochter naar school breng, loop ik door naar het atelier. Op de terugweg van zwemles gaan we er weer langs en eten we er iets. Mijn kinderen hebben er ook een eigen mini-atelier."

Hoe kijk je naar de toekomst?

"Ik droom graag en stel graag doelen. Die zijn zo gruwelijk fijn als ze uitvoerbaar en binnen handbereik zijn. Dan kunnen ze me motiveren. Als ik me op een te lange termijn focus, wordt het niks. Het winnen van de Lucasprijs voor mijn afstuderen was een doel, net als een tentoonstelling in Het Noordbrabants Museum. Die twee doelen heb ik al maar mooi behaald."